Wie bij Wilma’s Wereld shopt, kiest niet alleen voor mooie producten, maar ook voor ambacht, authenticiteit en een eerlijk verhaal. Een van de meest bijzondere kunstvormen die we aanbieden zijn de handgemaakte retablos uit Peru. Deze kleine houten kistjes, rijk gevuld met miniatuurscènes, dragen eeuwenoude traditie, cultuur en symboliek in zich. In deze blog ontdek je waar ze vandaan komen, hoe ze worden gemaakt en waarom ze zo perfect passen in een fairtrade winkelassortiment.
Wat zijn Peruaanse retablos?
Een retablo is een traditioneel Peruaans altaarkistje met deuren, waarin kleurrijke figuren en taferelen zijn geplaatst. Van oorsprong waren het religieuze altaren, maar door de eeuwen heen zijn retablos uitgegroeid tot kunstwerken die het dagelijks leven, rituelen en folklore uitbeelden.
Ze zijn vooral bekend als Retablos Ayacuchanos, genoemd naar de regio waar deze traditie het sterkst geworteld is.
De oorsprong: Ayacucho, hart van de Andes
Ayacucho ligt in de hooglanden van centraal-Peru en staat bekend om zijn rijke ambachtscultuur. Missionarissen introduceerden eeuwen geleden draagbare altaren, die door lokale kunstenaars werden omgevormd tot een geheel eigen kunstvorm.
Later gingen makers niet alleen religieuze figuren tonen, maar ook het plattelandsleven, markten, feesten en symbolische verhalen over gemeenschap en natuur. Zo werden retablos een weerspiegeling van de Andescultuur, waarin kleur, ritme en sterke verhalen centraal staan.
Hoe worden retablos gemaakt?
Een retablo bestaat meestal uit een houten kistje, handgemaakt door lokale houtbewerkers. De figuurtjes binnenin worden traditioneel gevormd uit een speciaal mengsel van aardappelmeel, gips en natuurlijke materialen. Dit wordt gekneed tot een stevige pasta, die na het drogen met de hand wordt beschilderd.
Elke miniatuur heeft een expressief karakter: gezichten, kleding, dieren, instrumenten, bloemen en rituele voorwerpen worden met enorme precisie gemaakt. De deuren van het kistje worden eveneens rijk gedecoreerd met patronen en motieven die typisch zijn binnen de Andes.
Dit alles maakt elke retablo letterlijk one-of-a-kind.
De symboliek: verhalen uit de Andes
Retablos zijn doordrenkt van symboliek.
Ze tonen niet alleen religie, maar ook:
het dagelijks leven van boeren en ambachtslieden
oogstfeesten, marktdagen en lokale vieringen
eeuwenoude gebruiken, mythologie en rituelen
verbinding met natuur, bergen en Pachamama
Wie een retablo koopt, haalt dus niet zomaar een decoratief item in huis, maar een venster op de cultuur van Peru.
